Przewlekłe zapalenie oskrzeli

Przewlekłe zapalenie oskrzeli

Informacje

Przyczyny choroby Objawy i rozpoznanie Leczenie Powikłania i rokowania

Przewlekłe zapalenie oskrzeli to choroba układu oddechowego, która objawia się kaszlem i odksztuszaniem wydzieliny przez trzy miesiące w roku przez co najmniej dwa lata. Jest to schorzenie o bardzo dużym zasięgu geograficznym, charakteryzujące się wysoką częstością występowania i może prowadzić do przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Najczęściej chorują mężczyźni nałogowo palący tytoń lub pracujący w trudnych warunkach, które narażają ich na działanie oparów i pyłów, zauważa się także związek z wiekiem – na chorobę wrażliwe są najbardziej osoby w wieku młodzieńczym i starzejące się.

Przyczyny choroby

Najczęściej przewlekłe zapalenie oskrzeli wywołane jest przez kontakt z drażniącym dymem papierosowym. Powoduje on zwiększenie ilości i objętości gruczołów produkujących śluz, co prowadzi do wydzielania jego nadmiernych ilości w oskrzelach. Upośledza to prawidłowe funkcjonowanie tkanek, narządy oddechowe zostają zapchane zbyt dużą ilością wydzieliny, co ułatwia namnażanie się drobnoustrojów. Kolejnym sprzyjającym czynnikiem jest zanieczyszczenie powietrza np. w regionie zamieszkania lub w miejscu pracy. Może to nie tylko chorobę wywołać, ale także doprowadzić do jej zaostrzenia. Na stan oskrzeli wpływa także duża wilgotność powietrza lub przeciwnie nadmierna suchość w pomieszczeniach klimatyzowanych, czynniki dziedziczne i predyspozycje do chorób dróg oddechowych. Podstawą jednak przewlekłego zapalenia oskrzeli jest infekcja wirusowa lub bakteryjna, wywoływana przez podobne patogeny, jak w przypadku ostrego zapalenia oskrzeli: Bordetella pertussis, Mycoplasma pneumoniae, Chlamydiophila pneumoniae, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Moraxella catarrhalis, Mycobacterium tuberculosis oraz wirusy grypy typu A lub B, paragrypy, koronawirusy, adenowirusy, rynowirusy, wirus RSV, wirusy Coxsackie, wirus opryszczki.

^ top

Objawy i rozpoznanie

U zdrowego człowieka zainfekowane drogi oddechowe opowiadają na obecność patogenów zwiększonym wydzielaniem śluzu, co pomaga usunąć drobnoustroje z organizmu. W przypadku podrażnienia tkanek u osób palących, gęstej i lepkiej wydzieliny jest za dużo, nie może ona zostać usunięta, sprzyja namnażaniu się drobnoustrojów. W obrębie dróg oddechowych dochodzi do zapychania przewodów oddechowych wydzieliną, co prowadzi do spadku wydolności oddechowej, trudności w oddychaniu i duszności wysiłkowej. Objawami choroby jest kaszel, odksztuszanie śluzowej wydzieliny zwłaszcza rano i gorączka. Chorobę należy różnicować z astmą oskrzelową, gruźlicą płuc, rozstrzeniem oskrzeli, niewydolnością serca oraz z rakiem płuc.

^ top

Leczenie

Leczenie ma podobny przebieg jak w przypadku ostrego zapalenia oskrzeli, stosuje się medykamenty działające objawowo, przeciwgorączkowo i wykrztuśnie. Z lewków pomagających usuwanie zalegającej wydzieliny stosuje się mukolityki. Jeśli choroba ma podłoże astmatyczne, można też zastosować środki rozszerzające oskrzela, jak ß2-mimetyki, pochodne metyloksantyny, bromek ipratropium. Zaleca się drenaż płuc, jako wspomagającą fizjoterapię. W zależności od zajęcia konkretnego docinka dróg oddechowych, chorego układa się w takiej pozycji, by umożliwić spływanie wydzieliny do gardła i jej skuteczne odksztuszanie. Chory powinien zostać wyizolowany od wszystkich czynników wpływających na podrażnianie błony śluzowej oskrzeli, a także rzucić palenie tytoniu.

^ top

Powikłania i rokowania

Rokowania są dobre, jeśli u chorego w porę ograniczy się proces zapalny, a także wyeliminuje narażenie na dym tytoniowy i opary. Jednakże choroba ta może prowadzić zwłaszcza u osób palących do powstania przewlekłej obturacyjnej choroby płuc lub rozedmy płuc i astmy. W przypadku pojawienia się nowej jednostki chorobowej rokowania na wyzdrowienie znacznie maleją, ponadto zwiększa się ryzyko zgonu.

Zobacz też...